سیاستمداران اصلا فیلم می بینند ؟!
تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۹۶۵۷۸
به گزارش همشهری آنلاین، چند روز قبل یادداشتی از تهماسب صلحجو - منتقد قدیمی سینما - با موضوع «سیاست در سینما» در ایسنا منتشر شد که البته اصل یادداشت سال ۱۳۷۸ در مجله فیلم چاپ شده بود. این بازنشر به بهانه بررسی و موشکافی علت کم شدن و در برخی موردها، حذف شدن طرح مسائل سیاسی و انتقادی اجتماعی در سینماست که در یک دهه گذشته به اوج خود رسیده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
جان کلام یادداشت صلحجو در حدود ۲۰ سال قبل این بود که، «بهرغم وسعت در سینمایی سیاسیِ تبلیغاتی، دامنه سینمایی سیاسی معترض بسیار محدود بوده و بدبینیها و بدگمانیها و سوءتفاهمهای بازدارنده تاریخی که از بدو پیدایش سینما در ایران هرگونه اعتراض را «ممنوع» کرده بود، همچنان (در سال ۱۳۷۸) به قوت خود باقی است و در سالهای پس از انقلاب هم به سیاق گذشته هر جا که سینما از چهارچوب سازش با شرایط موجود فراتر رفته و حرف و حدیثی بر خلاف پسند زمامداران وقت گفته، مصلحتاندیشان به بهانه ناسازگاری آن با «مصالح مملکت» و اخلال در نظم جامعه، با توقیف و سانسور به چارهجویی پرداختند.»
کاری که داریوش انجام داد واقعاً باورنکردنی است! | گفت و گوی فیلمبردار معروف ایرانی با کارگردان مطرح سینمای جهان عکس | سریال شهرزاد کجا فیلمبرداری شد؟ | خانه بزرگ آقا دیوانسالار اینجاست مردم ترکیه کدام سریال ایرانی را دوست دارند؟از آنجا که به نظر میرسد این وضعیت هنوز هم در سینما وجود دارد و اتفاقا بسیار سختگرانهتر شده است، پیگیر آن شدیم تا نظر این منتقد را پس از گذشت دو دهه جویا شویم و او بیان کرد: آنچه در سال ۱۳۷۸ نوشته بودم بر این مبنا بود که سینما به عنوان یک پدیده بسیار مهم و تاثیرگذار فرهنگی در کنار دیگر فعالیتهای فرهنگی، دائم حرفهایی را گوشزد کرده و به نوعی آیندهنگری کرده است، چون کار فرهنگ همین است. ما چه بخواهیم و چه نخواهیم در فرهنگ آیندهنگری میشود و گذشته چراغ راه آینده است. زمانی که من این مطلب را نوشتم -که البته دوستان دیگری هم مینوشتند - مربوط به دورانی بود که چشم افراد جامعه امیدوار به انجام یک سری اصلاحات بود و الان وقتی واکنش جوانها را میبینیم، به نظر میرسد کار از کار گذشته است، چون زمانی که باید به این حرفها توجه میشد، اتفاقی نیفتاد.
او افزود: ما در همان مقطع بابت آنچه میگفتیم مورد انتقاد قرار میگرفتیم و نقدهایمان بیارزش تلقی میشد، در حالی که هر بخشی از گذشتهی جامعه را که نگاه کنیم، میبینیم که سیاستمداران به بسیاری انتقادها بیتوجهی کردند و نتیجه آن را این روزها میبینیم.
صلح جو با اشاره به اینکه آنچه را که به گذشته مربوط میشود، باید از یک جنبه تاریخی نگاه و تحلیل کرد، ادامه داد: سینما اتفاقات بسیاری را در گذشته هشدار داده، مثل فیلم «آواز قو» که گوشهای از داستان همین امروز ما و جوانان امروز ماست، ولی در زمان ساختش آن را و فیلمهای مشابه را جدی نگرفتند. فیلمهای مشابه، یا سانسور میشدند یا توقیف میشدند و گروهی معتقد بودند خلاف مصالح مملکت است، در حالی که دیالوگی در فیلم هست که جمشید هاشم پور در نقش یک پلیس طرفدار جوانها مطرح میکند که همین حرفهای امروز است و اینکه جوانها حقی دارند.
این منتقد با یادآوری اینکه «در دوران اصلاحات فیلمهای اعتراضی و منتقدانه زیادی ساخته شدند که البته دچار مشکلاتی هم میشدند»، گفت: مثلا در سکانس پایانی فیلم «به رنگ ارغوان» که به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا ساخته و پنج سال هم توقیف شد، جوانهای دانشجو بهخاطر حفاظت از محیط زیست به صورت نمادین خود را در موقعیت به دار آویختن نشان میدهند و اینها چیزی است که امروز درباره آن صحبت میشود. کاش سیاستمداران اهل سینما بودند گاهی روی پرده سینما به حرف دل جوانها دل میسپردند اما متاسفانه احتمالا بسیاری از آنها اصلا فیلم تماشا نمیکنند و ای کاش برای آنچه در سینما ساخته شده، درنگ میکردند.
صلحجو در ادامه با اشاره به جریان سینمای سیاسی بیان کرد: سینمای سیاسی دو شاخه دارد؛ یکی اینکه به صورت مستقیم به مسائل سیاسی یا تبلیغی سیاسی بپرازد و یکی دیگر هم اینکه بیشتر برداشت سیاسی از آن میشود. فیلمهایی که از دسته دوم هستند، معمولا سینمای منتقد اجتماعی و سیاسی تلقی میشوند که جنبه اعتراضی دارند. در این بین نکته قابل توجه این است که سینمای سیاسی به شدت تابع شرایط اجتماعی است، یعنی در سینما زمانی مفهوم سیاسی پررنگ میشود که موضوعی در یک شرایط ملتهب اجتماعی طرح شود، بر این اساس خیلی از فیلمهایی که قبل از انقلاب، سیاسی تلقی میشدند امروز دیگر سیاسی نیستند. بعد از انقلاب هم بیشتر فیلمهایی که در دسته سیاسی داشتیم، تبلیغی بودند.
این منتقد سینما درباره اینکه آیا ساخت فیلمهای سینماییِ سیاسی و اعتراضی در مردم میتواند تاثیرگذار باشد که ببینند مطالباتشان در جایی مطرح میشود؟ گفت: فیلمهای معترض اجتماعی میتوانند زمینهساز یک جریان باشند که در زمان انقلاب هم همینطور بود اما اساسا این نوع فیلمها زمانی میتوانند کارآمد باشند که حاکمیت به آنها توجه داشته باشد، نه اینکه صرفاً فیلمی ساخته شود. هدف سینمای منتقد اجتماعی و سیاسی این است که بحرانها را گوشزد کند و حاکمیت هم به آن توجه داشته باشد. زمانی به دلیل محدودیت رسانه، سینما خودش یک رسانه فراگیر بود که به مردم آگاهی میداد اما امروز در دورانی به سر میبریم که گستردگی رسانه شکل دیگری پیدا کرده است.
صلحجو در پاسخ به اینکه آیا میتوان گفت با تغییرات رسانهای، سینما از جامعه عقب افتاده است؟ گفت: قطعاً همینطور است. سینما دیگر نمیتواند آن نقشی را که ۵۰ سال قبل ایفا میکرد، امروز هم ایفا کند، چون همین گوشیهایی که در اختیار مردم است، خودشان سینما هستند و در واقع از سینما هم جلوتر هستند. مردم دائم درباره مسائل اجتماعی روز درتلفنهای خود فیلمهای مستند میبینند، در حالی که در گذشته چنین امکانی وجود نداشت. یکی از دلایلی که سینما چنین نقشی را از دست داده، این است که در طول این سالها مدیران بیش از آنکه به فکر سینما باشند، به فکر موقعیت خود بودند، مدام نگران بودند که نکند به فیلمی مجوز دهند و بعد مشکلی ایجاد شود. تلویزیون هم همین وضعیت را دارد و اینطور میشود که سینما و تلویزیون مخاطب خود را از دست میدهند و رسانههای دیگر جایگزین میشوند.
کد خبر 727567 منبع: ایسنا برچسبها فيلم سينمايى مفاهیم سینمایی نقد فیلم و سریال سینمای ایرانمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: فيلم سينمايى مفاهیم سینمایی نقد فیلم و سریال سینمای ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۹۶۵۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فیلمهای پایان هفته تلویزیون از نگاهی دیگر
آفتابنیوز :
فهرست فیلمهای آخر هفته سیما که برای پخش از ۱۱ شبکه اعلام شده، شامل ۴۶ فیلم است که از جمله آثار شاخص آن میتوان به «بادیگارد»، «ریو»، «ویل هانتینگ نابغه» و «محاکمه ۷ شیکاگویی» و از جمله فیلمسازان شاخص آن میتوان به مسعود جعفری جوزانی، کیومرث پوراحمد، ابراهیم حاتمیکیا، داوود میرباقری، همایون اسعدیان و آرون سورکین اشاره کرد.
۳۲ فیلم معادل حدود ۷۰ درصد این محصولات، خارجیاند و حدود ۳۰ درصد فیلمها نیز در سینما و تلویزیون ایران ساخته شدهاند.
به علت نزدیکی این آخر هفته به ۱۲ اردیبهشت ماه روز معلم، بخش قابل توجهی از این فیلمها سوژهای در ارتباط با تعلیم و تربیت دارند؛ آثاری مثل «قصههای مجید»، «جادههای سرد»، «پل سفید»، «لونانا در انتظار معلم» و «شش قهرمان».
در بین آثار انتخابی، دو فیلمساز با دو فیلم در این آخر هفته حاضرند. «بادیگارد» و «هویت» از ابراهیم حاتمیکیا و «هدیه» و «ریکا» از مسعود فرخنده پخش خواهد شد. در اتفاقی جالب، فیلم سینمایی «۳۰ نابغه» نیز روی آنتن دو شبکه خواهد رفت: پنجشنبه از شبکه نمایش و جمعه از شبکه امید.
همانند هفته گذشته، چهار فیلم در فهرست اعلامی از سوی روابط عمومی معاونت سیما به عنوان فیلمهای جدید معرفی شدهاند که پیش از این در ایام نوروز روی آنتن تلویزیون رفته اند. «رادیکال»، «مصلحت»، «زاده شده برای پرواز» و «محموله نهایی»، فهرست این چهار اثر را تشکیل میدهند.
ضمن اینکه در فهرست منتشرشده، فیلمی که برای پخش در باکس جمعه ساعت ۱۴ شبکه کودک برنامهریزی شده، معرفی نشده است.
در میان این ۴۶ فیلم، دو فیلم «نامیرا» و «گریز از مرگ» جدید به شمار میروند. یکی از این دو اثر، تلهفیلم «نامیرا» به کارگردانی محمد کرمانشاهی است که جمعه ۱۴ اردیبهشت ساعت ۱۴:۳۰ از شبکه سه سیما پخش میشود. این فیلم در سال ۹۵ ساخته شده، ولی تاکنون در تلویزیون نمایش داده نشده و پس از حدود هشت سال به پخش میرسد. علت پخش نشدن این فیلم که سال ۹۶ حتی از جشنواره فیلمها و سریالهای پلیسی مسکو نیز جایزه گرفت، روشن نیست. علاوه بر امین زندگانی، شهرزاد کمالزاده، رامین راستاد و آیدین ختایی، پرستو صالحی هنرپیشه سابق تلویزیون در این اثر نقش دارد.
دومین فیلم جدید این آخر هفته، «گریز از مرگ» به کارگردانی مایک برنز است که جمعه ۱۴ اردیبهشت ساعت ۱۳:۳۰ روی آنتن شبکه تهران خواهد رفت. این فیلم از آن جهت اهمیت دارد که یکی از آخرین پروژههای سینمایی بروس ویلیس به شمار میآید. این هنرپیشه ۶۹ ساله هالیوود که بازیگری را به ناچار کنار گذاشته، در همان ایام که عوامل فیلمها مجبور بودند دیالوگها را از طریق گوشی برایش بخوانند و توانایی حفظ کردن نداشت، به تدریج متوجه شد به بیماری زوال عقل مبتلا شده است.
جالب آن که فیلم «گریز از مرگ» به علت محدودیتهای کرونایی، تنها در ۹ روز فیلمبرداری شده و تمام سکانسهای این بازیگر نیز تنها در یک روز ضبط شده است! در سال ۲۰۲۱ جوایز تمشک طلایی نیز که به بدترینهای هالیوود اهدا میشود، یک رشته ویژه با عنوان «بدترین بازی بروس ویلیس» اضافه کرد که ۷ فیلم این بازیگر در آن سال، ۷ نامزد آن را تشکیل میداد و فیلم «گریز از مرگ» هم یکی از آن آثار بود. بعدها وقتی خانواده بروس ویلیس رسما خبر بیماری او را به اطلاع عموم رساندند، این جایزه لغو شد.
از میان آثار تکراری این ایام نیز فیلم «هویت» اثر جالب توجهی محسوب میشود. این فیلم که برای پخش در روز شنبه ۱۵ اردیبهشت ساعت ۲۱ از شبکه نمایش برنامهریزی شده است، نخستین فیلم بلند ابراهیم حاتمیکیا به شمار میآید که بسیاری مهجورترین فیلم این کارگردان میدانند. «هویت» در سال ۱۳۶۵ با سرمایه شبکه دو سیما و به عنوان فیلمی سینمایی ساخته شد، ولی هیچگاه روی پرده سینما نمایش داده نشد و مستقیما در تلویزیون به پخش رسید.
گفته میشود به خلاف خاستگاه فکری ابراهیم حاتمیکیا که پیش از فیلمسازی، پاسدار و هنرمندی از جریان انقلاب بود، خسرو دهقان منتقد جریان عرفی نقد سینما، اولین منتقدی است که این فیلمساز را اصطلاحا کشف کرد و با نقدی که بر فیلم «هویت» نوشت، از فیلمساز خوشقریحهای خبر داد که وارد سینما میشود.
منبع: خبرگزاری ایسنا